*febr/o UV
*febro
- 1.
Malsana stato, karakterizata per
altiĝo de la korpotemperaturo kaj plirapidiĝo de la pulso:
vi havas febron de 39 gradoj
[1];
li vidis lian bopatrinon kuŝanta, malsana de febro
[2];
mi malvarmumis kaj dum tri tagoj kuŝis en febro
[3];
ŝia pulso kvietiĝis kaj febro falis
[4];
okuloj senbrilaj aŭ flamantaj de febro
[5];
la gubernatoro subite malsaniĝis de danĝera malaria febro
[6];
virusaj hemoragiaj febroj (Lasa, Marburg, Ebola)
[7];
la virusa malsano okcident-nila febro
[8].
inflamo- 2.
- (figure)
Forta eksciteco, pasia
ardo:
Bazarov tute sin izolis: febro de laboro ekregis lin
[9];
la komandanto sin levis kun malama kaj sovaĝa mieno: hommortiga febro brilis
en liaj okuloj
[10];
ia febro ekregis tiujn milojn da vaguloj […], la homojn ekregadis
konsterno aŭ furiozo
[11];
ĉu decus interrompi artiston, dum la krea febro lin tenas
[12]?
en tiu loko originis la ora febro en 1849
[13].
entuziasmo,
ekzalteco,
fajro2,
fervoro,
flamo2,
vervo,
varmego2,
vigleco
1.
trad. Ferenc Szilágyi: Vespera ruĝo anoncas ventegon, Jan Fridegård
2. La Nova Testamento, Mateo 8:14
3. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Sesa Ĉapitro
4. Cao Xueqin, trad. Xie Yuming: Ruĝdoma sonĝo, ĉapitro 64a, p. 391a
5. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro LX
6. H. A. Luyken: Mirinda Amo, Ĉapitro X
7. Monato, Vladimir Lemelev: Damokla glavo super la homaro, 2004
8. Monato, Vladimir Lemelev: Damokla glavo super la homaro, 2004
9. I. S. Turgenjev, trad. Kazimierz Bein: Patroj kaj filoj, XXIII
10. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Deksepa
11. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XLVI
12. Johán Valano: Ĉu li venis trakosme?, 13
13. La Ondo de Esperanto, 2002, №7
2. La Nova Testamento, Mateo 8:14
3. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Sesa Ĉapitro
4. Cao Xueqin, trad. Xie Yuming: Ruĝdoma sonĝo, ĉapitro 64a, p. 391a
5. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro LX
6. H. A. Luyken: Mirinda Amo, Ĉapitro X
7. Monato, Vladimir Lemelev: Damokla glavo super la homaro, 2004
8. Monato, Vladimir Lemelev: Damokla glavo super la homaro, 2004
9. I. S. Turgenjev, trad. Kazimierz Bein: Patroj kaj filoj, XXIII
10. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Deksepa
11. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XLVI
12. Johán Valano: Ĉu li venis trakosme?, 13
13. La Ondo de Esperanto, 2002, №7
- angle:
- fever
- beloruse:
- ліхаманка, трасца, гарачка
- ĉeĥe:
- horečka, teplota
- ĉine:
- 觱 [bì], 热病 [rèbìng], 热 [rè]
- france:
- 1. fièvre 2. fièvre (fig.), fougue, frénésie, nervosité
- germane:
- Fieber 1. Fieber 2. Wahn
- hispane:
- fiebre 1. fiebre 2. ardor pasional, frenesí, fogosidad, excitación
- hungare:
- 1. láz 2. láz (átv.), hév
- indonezie:
- demam
- japane:
- 高熱 [こうねつ], 熱病 [ねつびょう], 熱中 [ねっちゅう], ～熱 [あつ]
- nederlande:
- koorts
- pole:
- 1. gorączka 2. gorączka
- portugale:
- 1. febre 2. ardor passional, grande excitação
- ruse:
- лихорадка
- slovake:
- horúčka
- svede:
- feber
- tibete:
- ཚ་བ་
- turke:
- 1. ateş 2. coşkunluk, hararet
- ukraine:
- гарячка, лихоманка, (про хворобу ще) пропасниця, (про підвищену температуру ще) жар
febra
- 1.
-
Kaŭzata de febro:
febraj sonĝoj
[14];
febraj makuloj aperis sur liaj flavaj vangoj
Metrop
;
febra paroksismo kun tintado en la oreloj proksimiĝas
[15].
- 2.
- (figure) Arda: febra malpacienco, laboro, deziro. febra maltrankvilo [16]; febra scivoleco Marta ; forte streĉita febra penegado Marta ; febra dezirego [17].
14.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XII
15. Internacia krestomatio, Rakonto Pri Spiritoj
16. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro VI
17. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, Ĉapitro VIII
15. Internacia krestomatio, Rakonto Pri Spiritoj
16. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro VI
17. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, Ĉapitro VIII
- angle:
- feverish
- beloruse:
- ліхаманкавы
- ĉeĥe:
- febrilní, horečnatý, horečný
- france:
- 1. fébrile, fiévreux 2. fébrile (fig.), fiévreux (fig.), fougueux, nerveux
- germane:
- 1. fiebrig 2. fiebernd
- hispane:
- febril 1. febril 2. febril (fig.), nervioso, inquieto
- hungare:
- 1. lázas 2. lázas (átv.), heves, izgatott
- japane:
- 高熱の [こうねつの], 熱病の [ねつびょうの], 熱狂した [ねっきょうした], 熱中した [ねっちゅうした]
- nederlande:
- 1. koortsig 2. koortsachtig
- pole:
- gorączkowy 1. gorączkowy
- ruse:
- лихорадочный
- slovake:
- horúčkovitý
- svede:
- febrigt
- ukraine:
- гарячковий, пропасний, лихоманковий, лихоманний
febri
(ntr)
- 1.
-
Esti en malsana febra stato:
la mano de la junulo tremis […] li ŝajnis febri
[18].
- 2.
- (figure)
Esti en maltrankvila arda stato:
mi febras pro scivolo
[19];
nia ekonomio febras kaj tute dependas de eksportado de nafto kaj gaso
[20].
boli,
bruli,
flagri
18.
Vasilij Eroŝenko: El vivo de ĉukĉoj, 3. La eŭrope edukita homo.
19. Johán Valano: Ĉu li venis trakosme?, 29
20. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Ĉefartikolo
19. Johán Valano: Ĉu li venis trakosme?, 29
20. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Ĉefartikolo
- angle:
- have a fever
- beloruse:
- хварэць на ліхаманку, быць у гарачцы
- ĉeĥe:
- mít horečku
- ĉine:
- 1. 热性 [rèxìng]
- france:
- être fiévreux, être fébrile, s'agiter (s'exciter)
- germane:
- 1. fiebern, Fieber haben 2. fiebern, rasen
- hispane:
- tener fiebre 1. tener fiebre 2. estar caliente (estado de ánimo), estar excitado
- hungare:
- 1. lázas 2. lázban ég
- japane:
- 熱がある [ねつがある], 熱狂している [ねっきょうしている]
- nederlande:
- 1. koorts hebben
- pole:
- gorączkować się 1. gorączkować, mieć gorączkę
- ruse:
- страдать лихорадкой, быть в лихорадке
- slovake:
- mať horúčku
- ukraine:
- гарячкувати, бути в гарячці, хворіти пропасницею
februlo
-
Malsanulo je febro.
- angle:
- person with a fever
- beloruse:
- хворы на ліхаманку
- ĉeĥe:
- nemocný s horečkou
- germane:
- Fieberkranker
- hispane:
- enfermo con fiebre
- hungare:
- lázas beteg
- japane:
- 熱病患者 [ねつびょうかんじゃ]
- nederlande:
- koortspatiënt
- pole:
- gorączkujący
- ruse:
- больной лихорадкой (сущ.)
- slovake:
- nemocný s horúčkou
- ukraine:
- хворий на пропасницю, людина з гарячкою, хворий з гарячкою/лихоманкою
flava febro
-
Virusa
malsano
de tropikaj landoj, kontaĝata de kuloj,
kaŭzanta febron, sangellason en la digesta organaro
kaj nigran vomadon, kelkfoje mortiga;
vomito:
[en] Panama la flava febro
regis en karaktero endemia ĝis antaŭ nelonga tempo
[21].
21.
Internacia Naturkuraca Asocio:
Naturkuracado, [2012?]
- angle:
- yellow fever
- beloruse:
- ліхаманка жоўтая
- ĉeĥe:
- yelow fever, žlutá zimnice
- ĉine:
- 黃熱病 [huángrèbìng]
- france:
- fièvre jaune
- germane:
- Gelbfieber, Dschungelfieber
- hispane:
- la fiebre amarilla
- hungare:
- sárgaláz
- indonezie:
- demam kuning
- slovake:
- žltá zimnica
fojnofebro
- angle:
- hay fever, allergic rhinitis
- beloruse:
- ліхаманка сянная
- ĉeĥe:
- senná horečka, senná rýma
- ĉine:
- 过敏性鼻炎 [guòmǐnxìngbíyán], 花粉过敏症 [huāfěnguòmǐnzhèng], 花粉症 [huāfěnzhèng], 枯草热 [kūcǎorè]
- france:
- rhume des foins
- germane:
- Heuschnupfen, allergische Rhinitis
- hispane:
- rinitis alérgica, fiebre del heno
- hungare:
- szénaláz, szénanátha
- japane:
- 枯草熱 [こそうねつ]
- slovake:
- senná nádcha
- ukraine:
- сінна лихоманка, сінна астма, сінний нежить
tifa febro, tifoida febro PIV1
-
Tifo, kaŭzita de salmoneloj
(Salmonella enterica):
estas ĝustaj nur la naskiĝdato […]
la aludo pri la ampleksaj lingvaj konoj, la
tifa febro
[23].
23.
R. Jossinet:
La franca savinto de Esperanto: Louis de
Beaufront, Franca Esperantisto, 1998-06
- angle:
- typhoid fever
- beloruse:
- брушны тыф
- france:
- fièvre typhoïde
- germane:
- Typhus, enterisches Fieber
- hispane:
- fiebre tifoidea
- indonezie:
- demam tifoid